وبلاگ تخصصی اديان و مذاهب/سیدمرتضی عادلی

ترجمه مدخل:

سلسله مراتب کلیسای کاتولیک رم در دانشنامه ویکیپدیا 

سلسه مراتب روحانیونی که در کلیسای کاتولیک رم خدمت می کنند،  عبارت است از:

پاپ:  رهبر کلیسا،  وی در واتیکان مستقر است،  کاتولیک‌ها اعتقاد دارند پاپ در تعریف موضوعات ایمانی و اخلاقی خطاناپذیر و معصوم است.

کاردینال: توسط پاپ منصوب می شود،  ۱۷۸ کاردینال در سراسر دنیا وجود دارد،  عده‌ای از این کاردینال‌ها شورای کاردنیال‌های انتخاب پاپ را تشکیل می‌دهند و به عنوان مشاور پاپ محسوب می‌شوند و در زمان مرگ او پاپ جدید را انتخاب می‌کنند.

اسقف اعظم: اسقف اعظم،  اسقفی است که در قلمرو ناحیه اي  در شهرهای اصلی به کلیسا خدمت می‌کند که این ناحیه، قلمرو زیر نظر اسقف اعظم نیز نامیده می‌شود. یک کاردینال می‌تواند اسقف اعظم نیز باشد.

اسقف: اسقف همانند کشیش در یک جا مستقر بوده و آموزگار اصول تعلیمی کلیساست و بر کار کشیشان نظارت دارد.

کشیش: سرپرست انجام کارها و مراسم عبادی از جمله عشای ربانی،  تعمید و ازدواج است.

دیکون(شماس): این مقام کلیسا یک درجه پایین‌تر از کشیش است و به کسی گفته می‌شود که برای کشیش شدن آماده می‌شود. در کلیسای پروتستان به این مقام شماس گفته می‌شود و کشیش را برای امور غیر نیایشی یاری می‌کند. یک دیکون همیشگی می‌تواند ازدواج کند و در اجرای برخی از آداب و رسوم دینی به کشیش کمک کند.

مسئولیت‌ها و سابقه تاریخی هر کدام از مراتب کلیسا:

کاردینال: در کلیسای کاتولیک رم کاردینال شخص عالی مقامی است که در دومین مقام پس از پاپ قرار دارد. واژه کاردینال از ریشه لاتین cardo به معنای پاشنه مشتق شده است،  چرا که کاردینال‌ها به عنوان «لولای درِ کلیسا» به شمار می‌روند. روی هم رفته،  کاردینال‌ها، شورای سرّی کاردینال‌های انتخاب پاپ را تشکیل می‌دهند. کاردینال‌ها به سه درجه تقسیم‌بندی می‌شوند: کاردنیال‌ اسقف‌ها،  کاردینال کشیش‌ها و کاردینال دیکون‌ها. پاپ،  کاردینال‌های تازه‌ای نیز منصوب کرده است که کاردینال‌های شورای کلیسایی نامیده می‌شوند. در برخی مواقع از کاردینال‌ها به عنوان "پرنس‌های کلیسا" نام برده می‌شود. این طبقه از روحانیان کاتولیک مهم‌ترین مشاوران پاپ هستند و بسیاری از آنها در سازمان اداری واتیکان مشغول فعالیت بوده و بر اداره مقر پاپ نظارت دارند. علاوه بر این،  آنها مسئول انتخاب پاپ‌ها هستند و عده‌ای از آنها در فاصله‌ای که پاپ از دنیا می‌رود و تا انتخاب پاپ بعدی مسئولیت کلیسا را بر عهده دارند.

یک کاردینال از امتیازات بسیاری برخوردار است. اگر کاردنیال اسقف نباشد،  امتیازات تشریفاتی که اسقف‌ها از آن برخوردارند،  به وی اعطا می‌شود که در آن میان می‌توان به رفتن به درجه بالاتر و گذاشتن کلاه چهار کوهانه و زوکتو بر سر اشاره کرد. از قرن ۱۳ کاردینال‌ها با لباس رسمی قرمز رنگشان شناخته می‌شوند که این رنگ نماد اشتیاق آنها برای مرگ در راه ایمان در صورت لزوم است. کاردینال‌ها همچنین بالای نشان خود کلاه لبه‌دار و منگوله‌دار بزرگی به نام galero قرار می‌دهند که نماد باستانی اداره‌ای است که در آن خدمت می‌کنند. از سال ۱۶۳۰،  کاردینال به عنوان یک لقب محسوب می‌شود که درست پس از نام خانوادگی آنها قرار گرفته و جزئی از نام آنها تلقی می‌شود و پیش از آن واژه Eminence را به کار می‌برند که به معنای عالی مرتبه است. مانند عالی جناب تئودور کاردینال مک کریک،  اسقف واشنگتون.

کاردینال‌ها همیشه در طول تاریخ پاپ را انتخاب نمی‌کردند،  بلکه انتخاب پاپ در اصل به عهده مردم رم بود،  اما طی قرون وسطی انتخاب پاپ به کاردینال‌ها واگذار شد. پاپ می‌تواند اعضای شورای کاردنیال‌های انتخاب پاپ را تغییر دهد،  در حقیقت در گذشته شورای اسقف‌های کلیسا این اقدام را صورت می‌دادند. علاوه بر کاردینال‌هایی که نام آنها عنوان شده،  پاپ ممکن است کاردینال‌هایی داشته باشد که تنها خود از آنها خبر داشته باشد و حتی خود کاردینال هم از ترفیع خود مطلع نباشد. اگر شرایط مساعد باشد و جان کاردینال در امنیت باشد،  پاپ می‌تواند نام او را عنوان کند،  اگر پاپ پیش از برملا کردن نام کاردینال سری از دنیا برود،  مرتبه کاردینال بودن شخص مذکور از بین می‌رود.

پاپ ژان پل دوم،  در سال ۲۰۰۳،  ۳۱ کاردینال را به کاردینال‌های شورای کلیسایی افزود و تعداد کاردینال‌های این شورا را به ۱۳۵ از ۱۹۴ کاردینال شورای انتخاب پاپ رساند. در سال ۲۰۰۵ تعداد کاردینال‌های شورای انتخاب پاپ به ۱۱۷ نفر رسید.

اسقف اعظم: در مسیحیت،  اسقف اعظم،  اسقف ترفیع یافته‌ای است که رئیس یک قلمرو خاص زیر نظر اسقف است که از نظر اندازه،  تاریخ و یا هر دو،  ناحیه کلیسایى زیر نفوذ اسقف اعظم نامیده می‌شود. زمانی که یک اسقف،  اسقف اعظم می‌شود،  هیچ آداب خاصی درباره او صورت نمی‌گیرد،  اما زمانی که فرد به درجه اسقفی نائل می‌شود،  طی مراسم ویژه‌ای منصوب می‌شود. اسقف اعظم الزاما قدرت بیشتری از اسقف‌ها ندارد،  اما مسئولیت قلمروهایی را در اختیار دارد که بلند آوازه‌تر و مشهورتر است. اسقف اعظم نمی‌تواند ردایی را که پاپ و کاردینال‌ها برتن می‌کنند،  بپوشد. برخی به صورت نادرست سنت تیموتی و تیتوس شاگران سنت پل را به عنوان اولین اسقفان اعظم کلیسا معرفی کرده‌اند. احتمالا آنها اسقف اعظم اما در معنای وسیع‌تر بوده‌اند،  یکی از آنها اسقف اعظم آسیای صغیر و دیگری اسقف اعظم جزیره کرت بوده است.

اسقف: اسقف‌ها در میان رهبران کلیسای کاتولیک و کلیسای ارتدکس شرقی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. اسقف‌ها عموماً مسئول هدایت منطقه‌ای هستند که بسیار پرجمعیت است. مقام اسقفی در مناطقی که از ابتدا به مسیحیت روی آوردند،  بویژه اطراف دریای مدیترانه کوچک‌تر از همین مقام در مناطقی است که بعدها به مسیحیت روی آوردند که در آن میان می‌توان به شمال و مرکز اروپا و مناطقی که پیشتر مستعمره ابرقدرت‌ها بودند،  اشاره کرد.

اسقف‌های خاص دارای مسئولیت‌های جداگانه‌ای هستند. اسقف اعظم،  اسقفی است که مسئول ناحیه کلیسایى زیر نفوذ اسقف اعظم است که از مناطق پرآوازه به شمار می‌رود. عنوان اسقف اعظم  تشریفاتی است و هیچ آداب و رسوم خاصی را همراه خود ندارد. این در شرایطی است که برخی از اسقف‌ها،  اسقف مناطق پرجمعیت و مهم نیز هستند. اسقف شهرهای بزرگ،  اسقف اعظمی است که در شهری خدمت می‌کند که وابسته به کلیساست. در برخی مواقع اسقف‌ها رئیس کلیسای خودمختار هستند.

گاهی از عنوان کشیش ارشد استفاده می‌شود که این عنوان به اسقف کهن‌ترین کلیسای یک ملت اطلاق می‌شود. گاهی اسقفان شهرهای بزرگ و مهم نیز این عنوان را با خود دارند،  اما در کل این عنوان تشریفاتی است.

تنها یک اسقف می‌تواند اسقف،  کشیش و دیکون منصوب کند. پاپ،  علاوه بر این که اسقف شهر رم و رهبر کلیسای کاتولیک است،  عنوان کشیش ارشد کلیسای کاتولیک لاتین را نیز با خود دارد. در آیین کلیسای کاتولیک رم و همچنین ارتدکس،  کلیسای جامع یک قلمرو زیر نظر اسقف جایگاه ویژه‌ای دارد که تنها برای استفاده اسقف در نظر گرفته شده است. این جایگاه متعلق به اسقف کلیسای جامع است که از آن به عنوان تخت اسقف نیز یاد می‌شود. اسقف‌های کاتولیک،  ارتدکس و انگلیکن مدعی‌اند که جانشینان حواریون عیسی هستند. البته از زمانی که حکم رسمی پاپ لئوي سیزدهم در سال ۱۸۹۶ صادر شد،  کلیسای کاتولیک رم اصرار دارد که فرقه انگلیکن غیر معتبر است،  چرا که این فرقه چگونگی منصوب کردن رهبران کلیسای خود را تغییر داده است. کلیسای کاتولیک رم منصوب شدن اسقف‌ها،  کشیش‌ها و دیکون‌های کلیساهای ارتدکس را معتبر می‌داند.

کشیش: این واژه از لحاظ ریشه‌شناسی از بزرگ‌تر و ارشد گرفته شده و معنی sacerdos را در خود دارد که در زبان‌های انگلیسی،  فرانسه و آلمانی هیچ معادلی ندارد. کشیش مجری نیایش الهی و به ویژه بلند مرتبه ترین اقدام نیایش یعنی از خودگذشتگی است. در این شرایط هر دینی دارای کشیش است که به عنوان واسطه ای میان مردم و خداوند قرار می گیرد.

در قرون و سالهای متمادی کشیش ها با یکدیگر تفاوت های بسیاری دارند:کشیش ها به صورت نادرستی توسط کشیش های پایین تر از خود منصوب می شوند که ممکن بود به هر طبقه و کاستی تعلق داشته باشند،  به طبقه روحانی و یا دیگر شهروندان و ممکن بود عضو یک سلسه سران روحانی و يا برعکس کشیشی به صورت مستقل باشد،  در نهایت شیوه های به خدمت گرفتن کشیش ها،  آدابی که به واسطه آن آنها به قدرت می رسیدند،  مقامی که آنها را دارای صلاحیت می کرد ممکن بود با یکدیگر تفاوت داشته باشند اما،  در میان تمام این تفاوتهای تصادفی،  یک ایده بنیادی که در تمام ادیان به صورت مشترک وجود دارد این است که کشیش کسی است که به نحوی معتبر انتخاب می شود تا به نام جامعه و حتی جامعه خانواده به خداوند ادای احترام کرده و او را تکریم نماید و قربانی کند.

در قوانین مسیحیت مقام کشیشی برای اجرای مراسم عبادی الهی است،  که مهمترین اقدام آن آیین عشای ربانی است. این کشیش دو درجه دارد،  درجه کامل و  تمام و درجه ناتمام. درجه اول متعلق به اسقف است. اسقف در حقیقت یک کشیش است او مراتب کشیشی را گذرانده و تمام رسوم دینی را کامل کرده است. درجه دوم متعلق به کشیش است،  که به واسطه این مقام او قدرت ارائه قربانی ( به طور مثال آیین عشای ربانی و نان و شرابی که در این مراسم خورده می شود) را به دست می آورد،  و می تواند گناهان را ببخشد،  تقدیس کند،  موعظه کند،  و به طور کل وظایف عبادی را انجام داده و کارکردهای کشیشی خود را تحقق بخشد.

در سنت شرقی و رومی،  تنها مردان می توانند کشیش شوند،  قانوناً تنها مردهای بالای 30 سال می توانند کشیش شوند،  اگرچه با تشخیص اسقف می توان استثناتی نیز لحاظ کرد . به عنوان یک قانون کلی،  کشیش ها در آیین کاتولیک نمی توانند ازدواج کنند،  اما مردان متأهل می توانند کشیش شوند و این امر نیز مستلزم قوانین خاصی است.

در بیشتر سنت های مسیحی لباس کشیش با دیگر اقشار جامعه تفاوت دارد. در مسیحیت غربی کشیش ها لباس بلند سیاه با یقه سفیدی می پوشند. کشیش ها در حین انجام مراسم عبادی لباس های خاصی می پوشند. این لباس ها درهر سنتی آنقدر متفاوت است که موارد عمومی درباره آنها وجود ندارد. در این میان می توان به لباس بلند و سفید کشیش ها،  ردای سفید که در مراسم رسمی پوشیده می شود و روپوش کشیش ها اشاره کرد.

دیکون(شماس): مقام دیکون در مذاهب کاتولیک رم،  انگلیکن،  ارتدوکس شرقی،  کاتولیک رم وجود دارد.

واژه دیکون از واژه یونانی (diakonos) گرفته شده است که معمولاً به عنوان خادم ترجمه می شود. مقام دیکون از انتخاب هفت مرد که سنت استفان نیز در میان آنها بوده برای کمک به کشیش در زمان های اولیه کلیسا سرچشمه گرفته است. در کلیساهای کاتولیک رم،  انگلیکن،  و ارتدوکس،  دیکون ها به کشیش در کارهای کشیشی و وظایف اجرایی خود کمک می کنند. دیکون ها اصولا برای کمک به کشیش ها و آماده کردن آنها برای اجرای مراسم منصوب می شوند . دیکون های در مراسم عبادی نقش خاصی برعهده دارند وظیفه اصلی آنها خواندن انجیل و کمک کردن به اجرای مراسم عشای ربانی است.

در کلیسای کاتولیک رم،  دیکون ها معمولا از رو پوش بلندی با آستین های کوتاه استفاده می کنند. در کلیسای کاتولیک رم و کلیساهای انگلیکن،  دیکون ها اغلب به صورت مستقیم با کشیش کار کرده،  خارج از کلیسا فعالیت می کنند و کارهای جانبی کلیسا را انجام می دهند. در عصر مدرن منصوب کردن کسی به سمت دیکون به عنوان تشریفاتی در مراحل پیش از کشیشی به شمار می رود. اگرچه در سالهای اخیر کسانی که

می خواهند همواره دیکون بوده و کشیش نشوند،  نقشهای مجزایی داشته و به رسمیت شناخته شده اند.         

سلسله پاپها 30 تا 249 م

1.پتروس

2. لینوس

3. آناکلتوس

4. کلمنت

5. اواریستوس

6. الکساندر یکم

7. سیکتوس یکم

8. تلسفوروس

9. هیجینوس

10. پیوس

11. آنیستوس

12. سوتر

13. الئوتروس

14. ویکتور یکم

15. زفیرنیوس

16. کالیکستوس یکم

17. اوربان یکم

18. پونتیان

19. آنتروس

20. فابین

 250 تا 499 م

1. کورنلیوس

2. لوسیوس یکم

3. استفان یکم

4. سیکستوس دوم

5. دیونیسیوس

6. فلیکس یکم

7. اوتوکین

8. کایوس

9. مارسلینیوس

10. مارسلوس یکم

11. اوزبیوس

12. میلتیادس

13. سیلوستر یکم

14. مارک

15. ژولیوس یکم

16. لیبریوس

17. دامازوس

18. سیریسیوس

19. آناستازیوس یکم

20. اینوسنت یکم

21. زوزیموس

22. بونیفاس یکم

23. سلستین یکم

24. سیکستوس سوم

25. لئون یکم

26. هیلاریوس

27. سیمپلیسیوس

28. فلیکس سوم

29. ژلازیوس یکم

30. آناستازیوس دوم

31. سیماکوس

 500 تا 749 م

1. هورمیسداس

2. ژان یکم

3. فلیکس چهارم

4. بونیفاس دوم

5. ژان دوم

6. آگاپتوس یکم

7. سیلوریوس

8. ویژیلیوس

9. پلاژیوس یکم

10. ژان سوم

11. بندیکت یکم

12. پلاژیوس دوم

13. گرگوری یکم

14. سابینین

15. بونیفاس سوم

16. بونیفاس چهارم

17. آدئوداتوس یکم

18. بونیفاس پنجم

19. هونوریوس یکم

20. سورینوس

21. ژان چهارم

22. تئودور یکم

23. مارتینوس یکم

24. اوژنیوس یکم

25. ویتالیانوس

26. آدئوداتوس دوم

27. دونوس

28. آگاتو

29. لئون دوم

30. بندیکت دوم

31. ژان پنجم

32. کونون

33. سرگیوس

34. ژان ششم

35. ژان هفتم

36. سیسینیوس

37. کنستانتین

38. گرگوری دوم

39. گرگوری سوم

40. زکریا

 750 تا 999 م

1. استفانوس؛سه روز پس از گزینش برای ی درگذشت.

2. استفان دوم

3. پل یکم

4. استفان سوم

5. آدریان یکم

6. لئون سوم

7. استفان چهارم

8. پاسکال یکم

9. اوژن دوم

10. والنتین

11. گرگوری چهارم

12. سرگیوس دوم

13. لئون چهارم

14. بندیکت سوم

15. نیکولاس یکم

16. آدریان دوم

17. ژان هشتم

18. مارینوس یکم

19. آدریان سوم

20. استفان پنجم

21. فورموزوس

22. بونیفاس ششم

23. استفان ششم

24. رومانوس

25. تئودور دوم

26. ژان نهم

27. بندیکت چهارم

28. لئون پنجم

29. سرگیوس سوم

30. آناستازیوس سوم

31. لندو

32. ژان دهم

33. لئون ششم

34. استفان هفتم

35. ژان یازدهم

36. لئون هفتم

37. استفان هشتم

38. مارینوس دوم

39. آگاپتوس دوم

40. ژان دوازدهم

41. لئون هشتم

42. بندیکت پنجم

43. ژان سیزدهم

44. بندیکت ششم

45. بندیکت هفتم

46. ژان چهاردهم

47. ژان پانزدهم

48. گرگوری پنجم

49. سیلوستر دوم

1000 تا1249 م

1. ژان هفدهم

2. ژان هژدهم

3. سرگیوس چهرم

4. بندیکت هشتم

5. ژان نوزدهم

6. بندیکت نهم

7. گرگوری ششم

8. کلمنت دوم

9.  بندیکت نهم

10. دامازوس دوم

11. لئون نهم

12. ویکتور دوم

13. استفان نهم

14. نیکولاس دوم

15. الکساندر دوم

16. گرگوری هفتم

17. ویکتور سوم

18. اوربان دوم

19. پاسکال دوم

20. گلاسیوس دوم

21. کالیکستوس دوم

22. هونوریوس دوم

23. اینوسنت دوم

24. سلستین دوم

25. لوسیوس دوم

26. اوژن سوم

27. آناستازیوس چهارم

28. آدریان چهارم

29. الکساندر سوم

30. لوسیوس سوم

31. اوربان سوم

32. گرگوری هشتم

33. کلمنت سوم

34. سلستین سوم

35. اینوسنت سوم

36. هونوریوس سوم

37. گرگوری نهم

38. سلستین چهارم

39.اینوسنت چهارم

40. الکساندر چهارم

41. اوربان چهارم

42. کلمنت چهارم

43. گرگوری دهم

44. اینوسنت پنجم

45. آدریان پنجم

46. ژان بیست‌ویکم

47. نیکولاس سوم

48. مارتین چهارم

49. هونوریوس چهارم

50. نیکولاس چهارم

51. سلستین پنجم

52. بونیفاس هشتم

53. بندیکت یازدهم

54. کلمنت پنجم

55. ژان بیست‌ودوم

56. بندیکت دوازدهم

57. کلمنت ششم

58. اینوسنت ششم

 1254 تا 1492 م

1. اوربان پنجم

2. گرگوری یازدهم

3. اوربان ششم

4. بونیفاس نهم

5. اینوسنت هفتم

6. گرگوری دوازدهم

7. مارتین پنجم

8. اوژن چهارم

9. نیکولاس پنجم

10. کالیکستوس سوم

11. پیوس دوم

12. پل دوم

13. سیکستوس چهارم

14. اینوسنت هشتم

15. الکساندر ششم

 1503 تا 1740 م

1. پیوس سوم

2. ژولیوس دوم

3. لئون دهم

4. آدریان ششم

5. کلمنت هفتم

6. پل سوم

7. ژولیوس سوم

8. مارسلوس دوم

9. پل چهارم

10. پیوس چهارم

11. پیوس پنجم

12. گرگوری سیزدهم

13. سیکستوس پنجم

14. اوربان هفتم

15. گرگوری چهاردهم

16. اینوسنت نهم

17. کلمنت هشتم

18. لئون یازدهم

19. پل پنجم

20. گرگوری پانزدهم

21. اوربان هشتم

22. اینوسنت دهم

23. الکساندر هفتم

24. کلمنت نهم

25. کلمنت دهم

26. اینوسنت یازدهم

27. الکساندر هشتم

28. اینوسنت دوازدهم

29. کلمنت یازدهم

30. اینوسنت سیزدهم

31. بندیکت سیزدهم

32. کلمنت دوازدهم

33. بندیکت چهاردهم

 1758 تا 2005 م

1. کلمنت سیزدهم

2. کلمنت چهاردهم

3. پیوس ششم

4. پیوس هفتم

5. لئون دوازدهم

6. پیوس هشتم

7. گرگوری شانزدهم

8. پیوس نهم

9. لئون سیزدهم

10. پیوس دهم

11. بندیکت پانزدهم

12. پیوس یازدهم

13. پیوس دوازدهم

14. ژان بیست‌وسوم

15. پل ششم

16. ژان‌پل یکم

17. ژان‌پل دوم

 2005 م

 بندیکت شانزدهم