جهانی‌سازی و راه‌کارهای رویارویی با آن

از دیدگاه طیب تیزینی

سید مرتضی عادلی

مفهوم جهانی‌سازی از مفاهیم تازه‌ای است که در دهه‌های اخیر وارد ادبیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جهان شده و تعاریف متعددی از آن ارائه شده است که گاه به زاویه‌ای خاص از جهانی‌سازی عنایت داشته و گاه نگاهی جامع بدان صورت پذیرفته است. جهانی‌سازی به دنبال یکسان‌سازی مردم جهان در اموری چون اقتصاد، فرهنگ و سیاست است تا منافع ویژۀ خود را از خلال آن استیفا نماید. طیب تیزینی جهانی‌سازی را نظامی اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی می‌داند که می‌خواهد انسان‌ها و طبیعت را ببلعد و به کالایی مصرفی در بازار جهانی تبدیل کند. وی نقش این نظام را که هم‌سو با اهداف صهیونیسم می­داند، در عصر ما بسیار پررنگ دانسته و بر مبنای اندیشه‌های مارکسیستی و اسلامی خود راه‌کارهایی چون لزوم مواجهۀ نقادانه با این پدیده، احیای هویت و فرهنگ عربی در پرتو نهضت روشنگرانۀ فکری عربی و بهره‌گیری از نخبگان به مثابه پشتیبان‌های فکری نهضت ارائه می‌نماید. نوشتار پیش‌رو که به شیوه‌ای توصیفی-تحلیلی دیدگاه تیزینی را مورد بررسی قرار داده است، انتقادهایی نظیر ناکارآمد بودن اندیشه‌های مارکسیستی در بستر جامعۀ اسلامی، آرمانی‌بودن نهضت روشنگرانۀ فکری عربی مورد نظر وی و نیز تأکید بیشتر این متفکر بر جهان عرب به جای جهان اسلام را بر دیدگاه‌ او وارد می‌داند.....

بقیه در ادامه مطلب >>>